Author :
Abstract
Bosna Hersek, tarihsel süreçte çok sayıda çatışma ve dönüşüme tanıklık etmiş bir ülkedir. Özellikle 1990’ların başında yaşanan savaş, ülkedeki Müslüman toplum üzerinde derin izler bırakmıştır. Her ne kadar Bosna Hersek Müslümanları tarihsel olarak İslam’ın daha ılımlı ve geleneksel yorumlarını benimsemiş olsalar da son yıllarda Selefi ve radikal İslamcı akımların etkisiyle belirgin bir ideolojik dönüşüm sürecine girmişlerdir. Bu bağlamda, radikal ve cihatçı dini hareketlere katılımın artması, Selefi hareketlerin ülkedeki etkisiyle doğrudan ilişkilidir. Bu bildirinin amacı, Bosna Hersek Müslümanları arasında IŞİD’e katılan bireyler üzerinde Selefi hareketlerin ideolojik ve sosyolojik etkilerini kapsamlı biçimde analiz etmektir. Araştırmanın temel odak noktaları arasında Selefi düşüncenin ideolojik temellerinin çözümlemesi, Bosna Hersek’teki yayılma mekanizmalarının tanımlanması ve bu süreçlerin yerel topluluklar üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesi yer almaktadır. Çalışmada tümevarım yöntemi benimsenmiş, veri toplama sürecinde belge incelemesi ve metin analizi teknikleri kullanılmıştır. Literatür taraması kapsamında yerel kaynaklara özel önem atfedilmiştir. Araştırma sonucunda, Bosna Hersek’in savaşlar ve etnik çatışmalarla örülü tarihsel arka planı, örgütün propagandası için elverişli bir zemin oluşturmuştur. Bosna Hersek’ten IŞİD’e katılan savaşçıların çoğunlukla dini motivasyonlarla hareket ettiği, savaşın yol açtığı sosyo-ekonomik sorunların bu radikalleşme sürecinde belirleyici olduğu saptanmıştır. Özellikle sosyal medya aracılığıyla yayılan ideolojik içeriklerin, genç Müslümanlar arasında etkili olduğu, ruhsal açıdan kırılgan bireylerin bu süreçte radikal yönelimlere daha açık hale geldikleri anlaşılmıştır.
Keywords
Abstract
Bosnia and Herzegovina is a country that has witnessed numerous conflicts and transformations throughout its history. In particular, the war that took place in the early 1990s left deep scars on the Muslim community in the country. Although Bosnian Muslims have historically embraced more moderate and traditional interpretations of Islam, in recent years they have undergone a distinct ideological transformation under the influence of Salafi and radical Islamist movements. In this context, the increase in participation in radical and jihadist religious movements is directly related to the influence of Salafi movements in the country. The main focus areas of the research include analysing the ideological foundations of Salafi thought, identifying the mechanisms of its spread in Bosnia and Herzegovina, and assessing the impact of these processes on local communities. The study adopted an inductive approach, using document review and text analysis techniques in the data collection process. Particular importance was attached to local sources in the literature review. The research concluded that Bosnia and Herzegovina's historical background, marked by wars and ethnic conflicts, provided fertile ground for the organisation's propaganda. It was determined that the majority of fighters from Bosnia and Herzegovina who joined ISIS were motivated primarily by religion, and that the socio-economic problems caused by the war were decisive in this radicalisation process. It was understood that ideological content disseminated through social media, in particular, was effective among young Muslims, and that individuals who were psychologically vulnerable became more open to radical tendencies during this process.
