SÜLEYMANİYE YAZMA ESER KÜTÜPHANESİ’NDE BULUNAN 11 DEMİRBAŞ NOLU MUSHAF-I ŞERİFİN SERLEVHA SAYFALARININ TEZHİP SANATI AÇISINDAN ANALİZ EDİLMESİ
Author :
Abstract
Bu çalışmada, Süleymaniye Yazma Eserler Kütüphanesi’nden dijital kopyası temin edilen 11 envanter no.lu el yazması Mushaf-ı Şerif’in serlevhalarının, Türk tezhip sanatının karakteristik özelliklerine göre belirlenmesi, desen analizleri ve muhtemelen 16. yüzyılda hazırlandığı düşünülen bezeme özelliklerinin bu eser üzerindeki etkilerinin analiz edilmesidir. Demirbaş kayıtlarında esere ait herhangi bir tarihlendirme olmadığı için eserin cilt ve tezhip bezemeleri açısından 16. yüzyıl sonlarında hazırlandığı ve bu dönemdeki yazma eserlere benzer karakteristik özellik taşıdığı görülmektedir. Bu Mushafta hem tam sayfa hem de unvan sayfası tezhibinde uygulanan bölünmüş serlevha örneği mevcuttur. Fatiha ve Bakara surelerinin tezhipleri farklıdır. Bu tarz çalışmaların nadiren görülen ve tercih olup, siparişi veren kişinin maddi gücü ile ya da sanatkarın çalışması ile ilgili olduğu düşünülebilir.
Keywords
Abstract
In this study, the objective is to identify the characteristics of the serlevha pages of the manuscript Qur’an (inventory no. 11) whose digital copy was obtained from the Süleymaniye Manuscript Library, to conduct pattern analyses, and to examine the influence of the ornamental features—presumably dating to the 16th century—on this manuscript. Since no dating information is provided in the registry records, it is observed that the work exhibits binding and illumination features consistent with manuscripts produced in the late 16th century. In this manuscript, examples of split serlevha compositions appear both in the full-page illumination and in the title-page illumination. The illuminations of the Fātiḥa and al-Baqara chapters differ from one another. Such an approach, which is rarely encountered, may be associated with the patron’s financial means or the artistic preferences of the illuminator.
