Author :
Abstract
Her ne kadar 16. ve 17. yüzyıllarda inşa edilmiş klasik Osmanlı eserlerinin görkemi arasında çoğu zaman geri planda kalsa da, İstanbul 19. yüzyıl Art Nouveau yapıları açısından oldukça zengin bir kenttir. Türkiye’de Art Nouveau mimarisinin en yoğun biçimde görüldüğü şehir olan İstanbul, Cumhuriyet döneminde yaşanan yoğun mimari miras kaybına rağmen bu üslubun önemli örneklerini günümüze kadar taşımıştır. Art Nouveau sanat anlayışı, İstiklal Caddesi’ndeki sayısız apartmanda, boğaz kıyılarındaki konsolosluk binalarında ve yalı cephelerinde kendini göstermektedir. Bu yönüyle İstanbul’daki Art Nouveau mirası, farklı etki ve esinleri yansıtan, kozmopolit yapısıyla öne çıkan görkemli bir koleksiyon olarak değerlendirilebilir. Bu çalışmada, Art Nouveau üslubu mimari ölçekte ele alınmadan önce, akımın ortaya çıkışı, dönemin diğer sanat akımlarıyla etkileşimi ve mimari özellikleri kavramsal ve biçimsel bağlamda irdelenmiştir. Dönemin karakteristiklerinin tasarımcıların zihinsel süreçlerine yansıması, bu yansımanın mekân organizasyonundan cephe süslemelerine kadar olan etkisi, görsel örnekler ve fotoğraflar aracılığıyla açıklanmıştır.
Keywords
Abstract
Although often overshadowed by the monumental Ottoman works of the 16th and 17th centuries, Istanbul is remarkably rich in Art Nouveau architecture from the 19th century. As the primary center of Art Nouveau in Turkey, the city still preserves significant examples of this style despite the extensive loss of architectural heritage during the Republican era. Art Nouveau aesthetics are evident in numerous apartment buildings along İstiklal Street, as well as in the façades of many consulate buildings and waterfront mansions along the Bosphorus. In this regard, Istanbul’s Art Nouveau heritage can be seen as a magnificent, cosmopolitan collection that reflects diverse influences and inspirations. Before examining the Art Nouveau style at the architectural scale, this study investigates the movement's emergence, its interactions with other artistic currents, and its architectural characteristics within conceptual and formal contexts. The reflection of period-specific features on the designers’ mental processes and their manifestations in space organization and façade ornamentation are analyzed and supported through visual examples.
