ÇAĞDAŞ PRAGMATİZMDE BİREY, TOPLUM VE DİNİ TECRÜBE

Author :  

Year-Number: 2025-79
Publication Date: 2025-12-19 18:22:55.0
Language : Türkçe
Subject : Felsefe
Number of pages: 120-136
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

Dini söylem bugün halen etkili bir dinamiktir. Ancak katı olan her şeyin buharlaştığının, kesinlik iddiasına dair felsefi anlatının çözüldüğünün iddia edildiği postmodern dünyada din de ciddi değişime uğramıştır. Kişisel kanaat ve duyguların öne çıkarıldığı düşünüldüğünde tercihler için belirli bir mantık veya makul bir gerekçe aramak önemsiz görünmektedir. Herkes istediği tanrı veya tanrılara inanabilir veya bu konuda bütünüyle ilgisiz kalabilir. Ancak bu çalışmada da özellikle üzerinde durulduğu gibi dini bireysel tecrübeye indirgemenin ve kamusal alandan uzaklaştırmanın sonuçları tartışmalıdır. Doğruluk yerine kişilerin kendi kanaatlerini takip ettiği düşünüldüğünde kitleler için doğruluk yerine başka ölçütler öne sürülmelidir. Rorty bu anlamda postmodernist görüşle olduğu kadar çağdaş pragmatist düşünceyle güçlü ilişkisi nedeniyle dini sözcük dağarını kamusal alana sunabileceği katkıları etrafında değerlendirir. Ona göre din tartışmayı durduran bir yapıya sahiptir. Dindarlar inançları konusunda olumsal olamadıkları için kamusal alan için birer tehdittirler. Bu konuda özellikle dinsel zümreyi suçlayan Rorty artık bu sınıfın özel meseleler dışında söz hakkının olmaması gerektiğini iddia eder. Bu doğrultuda bu çalışmada pragmatizmin dine bakışı gösterilmiş ve ardından Rorty’nin dini sözcük dağarı karşısındaki tutumu değerlendirilmiştir.

Keywords

Abstract

Religious discourse remains a powerful dynamic today. However, in the postmodern world, where it is claimed that all that is solid has melted away and the philosophical narrative of certainty has dissolved, religion has also undergone significant transformation. Given the emphasis placed on personal opinions and feelings, seeking a specific logic or rational justification for choices seems trivial. Anyone can believe in any god or gods they choose or remain completely indifferent to the matter. However, as specifically emphasized in this study, the consequences of reducing religion to individual experience and removing it from the public sphere are debatable. Given that individuals pursue their own beliefs rather than truth, other criteria for truth must be put forward for the masses. In this sense, Rorty evaluates religious vocabulary in terms of its potential contributions to the public sphere, due to its strong connection to both postmodernist and contemporary pragmatist thought. According to him, religion has a structure that stifle debate. Because religious people cannot be contingent on their beliefs, they pose a threat to the public sphere. Rorty specifically blames the religious class on this issue, claiming that this class should no longer have a say except in private matters. In this context, this study demonstrates pragmatism's view of religion and then evaluates Rorty's attitude toward religious vocabulary.

Keywords


                                                                                                                                                                                                        
  • Article Statistics