İŞ STRESİNİN SOSYO-DEMOGRAFİK DEĞİŞKENLERE GÖRE FARKLILAŞMASI: İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ ÖRNEĞİ
Author :
Abstract
Bu araştırmanın amacı, iş stresinin sosyo-demografik değişkenlere göre farklılaşmasını incelemektir. Araştırmanın evrenini İstanbul Büyükşehir Belediyesi İnsan Kaynakları Daire Başkanlığı, Kurumsal Gelişim ve Yönetim Sistemleri Daire Başkanlığı, Kültür Varlıkları Daire Başkanlığı çalışanlarının yer aldığı (memur, sözleşmeli, işçi) 206 çalışan oluşturmaktadır. Çalışma grubu için kolay ulaşılabilir örneklem yöntemi seçilmiştir. Araştırmada veriler anket yöntemi ile toplanmıştır. 206 katılımcıdan toplanan veriler SPSS 21 programında tanımlayıcı istatistikler, korelasyon ve fark testleri yapılarak analiz edilmiştir. Veriler normal dağılım gösterdikleri için tüm analizlerde parametrik testler kullanılmıştır. Yapılan analizler neticesinde araştırmada ele alınan sosyo-demografik değişkenlerden sadece cinsiyet değişkeni açısından iş stresi puanlarındaki farklılaşma istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Kadınların iş stresi puanları erkeklerin puanından anlamlı düzeyde yüksektir. Bu bulguya dayanarak cinsiyetin iş stresini farklılaştıran bir unsur olduğu söylenebilir.
Keywords
Abstract
The reason of this research is to examine the differentiation of Job Stress on socio-demographic variables. Universe of this research is consist of 206 employees who works at Istanbul Metropolitan Municipality Human Resources Head of Department, Corporate Development and Management Systems Head of Department, and Cultural Affairs Head of Department as worker, officer, contracted statuses. For workgroup convenient sampling model has been chosen. During the research the data was gathered by survey method. Responses of 206 participants were analyzed with descriptive statistics, correlation and difference tests done by SPSS 21 application. Because the data shows normal distribution, parametrical tests were used in all analyses. As a result of the analyses, from socio-demographic variables, only gender has a differentiation on job stress points which is found as statistically meaningful. Job Stress points of women are meaningfully higher than points of men. From this result one can be said that gender is a factor which differentiate the job stress.
Keywords
- Aytaç, S. (2009). İş stresi yönetimi el kitabı: iş stresi: oluşumu, nedenleri, başa çıkma yolları, yönetimi. Türk-İş Yayını: Ankara.
- Balcı, A. (2000) .Öğretim elemanlarının iş stresi, kuram ve uygulamalar. Nobel Yayın Dağıtım: Ankara.
- Barutçugil, İ. (2002). Organizasyonlarda duyguların yönetimi. Kariyer Yayınları: İstanbul.
- Başaran, İ. E. (1991). Örgütsel davranış: İnsanın üretim gücü. Gül Yayınevi: Ankara.
- Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E.K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2012), Bilimsel araştırma yöntemleri (12. baskı). Pegem: Ankara.
- Copper, C., & Straw, A. (1998). Bir haftada başarılı stres yönetimi (Çev: E. Köymen). Dünya Yayıncılık: Ankara.
- Deveci, B. (2017). İş stresi ve turizm işletmelerinde yapılan araştırmalara ilişkin bir değerlendirme. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(20),39-53.
- Durmuş, B., Çinko, M., & Yurtkoru, E.S. (2018). Sosyal bilimlerde SPSS’le veri analizi. Beta Yayınları: İstanbul.
- Eren, E. (2001). Örgütsel davranış ve yönetim psikolojisi. Beta: İstanbul.
- Firth, L., Mellor, D. J., Moore, K. A., & Loquet, C. (2004). How can managers reduce employee intention to quit? Journal of Managerial Psychology, 19(2), 170-187.
- Gerrig, R. J., & Zimbardo, P. G. (2016). Psikoloji ve yaşam (A. A. Özdoğru, Çev. Ed.). Nobel: Ankara. (Orijinal Eser: Psychology and life, 19th ed., by Richard J. Gerrig & Philip G. Zimbardo, 2010, Pearson: New Jersey).
- Gültekin, F. (2008). Stres kaynakları ile kariyer yönetiminin etkileşimi: Borsa aracı kurum çalışanları üzerinde bir uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya.
- Hwang, J., Sunghyup, S. P., & Jongseung, P. (2013), Segmentation of hotel employees by occupational stress and differences in demographic characteristics. Asia Pacific Journal of Tourism Research, 18(3), 241-261.
- Ivancevic, J. M., & Matterson, M. T. (1993). Organizational behaviora and management. Richard D. Irwin Inc., Third Edition, USA.
- Judge, T. A., & Colquitt, J. A. (2004). Organizational justice and stress: The mediating role of work–family conflict. Journal of Applied Psychology, 89 (3), 395-404.
- Klarrich, S. H. (1996). Stressiz çalışma ortamı. Öteki Yayınevi: Ankara.
- Koçer, C. (2015). Kariyer yönetimi-iş stresi ilişkisi ve imalat sektöründe bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
- Luthans, F. (2011). Organizational behavior, (12th Edition). Mc Graw Hill Publishing: New York.
- Mc Grath, J. E. (1976), Handbook of industry and organizational psychology. (Ed.) Marvin D. Dunutte. Stress and Behavior in Organizations. (1st Edition). Rand Mc Nally College Publishing Company: Chicago.
- Netemeyer, R. G. vd. (2005). Conflicts in the work–family interface: Links to job stress. Customer Service Employee Performance, and Customer Purchase Intent, Journal of Marketing, Vol. 69.
- Nunnally, J. (1967). Psychometric theory. McGraw Hill Pub: New York.
- Nur, D. (2011). Kamu hastanelerinde çalışan sağlık personelinde iş doyumu ve stres ilişkisi. Klinik Psikiyatri, 14, 230-240.
- Okutan, M., & Tengilimoğlu, D. (2002). İş ortamında stres ve stresle başa çıkma yöntemleri: Bir alan uygulaması. G.Ü. İ.İ.B.F. Dergisi, 3, 15-42.
- Omak, N. (2016). Kamu örgütlerinde iş stresi olgusu ve sosyo-ekonomik riskleri üzerine bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
- Pehlivan, İ. (2000). İş yaşamında stres. Pegem Yayınları: Ankara.
- Robbins, S. P., & Judge, T. A. (2012). Örgütsel davranış (İ. Erdem, Çev. Ed.) Nobel: Ankara. (Orijinal Eser: Organizational Behavior, 14th ed., by Stephen P. Robbins & Timothy A. Judge, 2011, Pearson: New Jersey).
- Steers, R. (1981). Introduction to organizatonal behaviour. Scott, Foresman and Company: Glenview, Illinois.
- Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (Sixth edition). United States: Pearson Education.
- Tortumlu, T. (2016). İş stresi ve örgüt ikliminin çalışan performansı üzerindeki etkisi: İstanbul Avrupa yakası ilçe belediyelerinde uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Weiten, W., Hammer, E. Y., & Dunn, D. S. (2016). Psikoloji ve çağdaş yaşam insan uyumu (E. İkiz, Çev. Ed.). Nobel: Ankara. (Orijinal Eser: Psychologyand contemporary life human adjustment, 10th ed., by Wayne Weiten, Elizabeth Yost Hammer & Dana S. Dunn, 2015, Wadsworth/Cengage Learning: Belmont, CA).
- Yates, J. E. (1989). Gerilim altındaki yönetici. İlgi Yayınları: İstanbul.
- Yenihan, B., Öner, M., & Çiftyıldız, K. (2014). İş stresi ve işten ayrılma niyeti arasındaki ilişki: Otomotiv işletmesinde bir araştırma. Çalışma İlişkileri Dergisi, 5(1), 38-49.
