Author:
Abstract
Ülkelerin döviz rezervleri ve döviz kurları ile bu göstergelerdeki değişimler, ekonomik sistemin krizlere karşı kırılganlığı konusunda baz alınan öncü değişkenlerdir. Para ve kur politikalarının belirlenmesi, politika araçlarının seçilmesi gibi hususlarda politika yapıcı otorite bu söz konusu değişkenler ile bu değişkenleri doğrudan ya da endirekt olarak etkileyen tüm diğer faktörleri bir bütün olarak göz önünde bulundurmalıdır. Bu açıdan ele alındığında döviz piyasası baskısı ölçütü, döviz kuru ve rezerv hareketliliklerini bütüncül biçimde ele alma imkanı sunmaktadır. Bu çalışmada, ülkenin karşı karşıya kaldığı küresel krizin de etkilerini kapsayacak biçimde 2006 – 2015 yıllar aralığında, döviz piyasası baskısı, Türkiye ekonomisi açısından ele alınmaktadır. Çalışmada yöntem olarak, literatürde yer alan farklı döviz piyasası baskısı ölçütleri için çoklu regresyon analizi uygulanmaktadır. Söz konusu yıllar için çeşitli kuruluşların resmi web adreslerinden derlenen ve analizde kullanılan veriler; Kısa vadeli borç/Gayri safi yurt içi hasıla, Kredi hacmi/gayri safi yurt içi hasıla, Dış ticaret hacmi/Gayri safi yurtiçi hasıla, Dış ticaret dengesi/gayri safi yurt içi hasıla, tüketici fiyat endeksi, VIX endeksi, getiri eğrisi endeksi, emtia endeksi vb. döviz piyasası baskısını ölçmeye yönelik literatürde yaygın kullanılan göstergelerdir. Elde edilen bulgular doğrultusunda Türkiye ekonomisi bakımından döviz piyasası baskısı ölçütü ile anlamlı ilişkisi bulunan değişkenler ortaya konulmaktadır.
Keywords
Abstract
The foreign currency reserves and exchange rates of countries and variations in these indicators are the predictor variables based on about the vulnerability of economic system against crises. In the points such as determination of monetary and exchange rate policy and selection of policy instruments, the authority making policy should take into consideration these variables of interest as well as all other factors directly and indirectly affecting these variables as a whole. When dealt with from this aspect, exchange market press index presents the ability to holistically discuss exchange rate and reserve mobility. In this study, in such a way that it will also cover the effects of the global crisis the county face, in the range of the years 2006-2015, exchange market pressure is discussed from the aspect of Turkish economy. In the study, as a method, for the criteria of different exchange market pressure taking place in the literature, multi- regression analysis is applied. The data, compiled from the official websites of the various agencies and used in the analysis for the years of interest, are the indicators commonly used in the literature toward measuring exchange market pressure such as Short Term Debt/Gross Domestic Product, Credit Volume/ Gross Domestic Product, Foreign Trade Volume/ Gross Domestic Product, Foreign Trade Balance/ Gross Domestic Product, consumer price index, VIX Index, yield curve index, commodity index, etc. In the direction of the findings obtained, in terms of Turkish economy, the variables having the significant relationship with exchange market pressure indices are introduced.