MÜNİR NURETTİN BEKEN’İN 3 VE 4 TELLİ KLASİK KEMENÇE İÇİN “İKİLİ KONÇERTO” SUNA EĞİTSEL VE GÖZLEMSEL BİR BAKIŞ
Author:
Abstract
Çalgı müziğinde “konçerto” deyince ilk akla gelen tarif, bir çalgıya özel yazılmış orkestra eşliğinde icra edilen, özellikle klasik dönem sonrasında “sonat allegrosu” formunda yazılmış eserdir. Bu form, her ne kadar Avrupa kökenli müzik geleneğinde yer alsa da, Cumhuriyet devrimlerimiz sonrasında ülkemiz yeni müzik bestecileri tarafından da kullanılmıştır. Ancak, çalgıya özel müzik yazma geleneği son derece zayıf olan ülkemiz müzik kültüründe, özellikle geleneksel çalgılarımız için yazılmış konçerto formunda eser sayısı iki elin parmaklarını geçmez. Hatta bu sayı on beş sene öncesine kadar sadece Bir’dir. Bu çalışmada, iki çalgının tarihi gelişimi hakkında kısa bilgiler verilirken, konçerto formu da tarih sahnesine ilk çıktığı andan itibaren günümüze değin geçirdiği evrelerle anlatılmıştır. Bunun yanında, Münir Nurettin Beken tarafından 2017 yılında 3 ve 4 Telli Klasik Kemençe ve Orkestra için yazılmış “İkili Konçerto”nun, yazılma, çalışma ve icra edilme süreci anlatılmış, iki çalgıyı icra eden sanatçılar arasında zaman içinde var olmuş suni sorunsalın çözülme çareleri üzerine fikirler üretilmiştir. Ayrıca, besteci Münir Nurettin Beken’in Geleneksel Osmanlı Müziği’ni öznel olarak çok sesli bestecilik yönteminde nasıl kullandığı konusu da irdelenmiştir. Gerek literatür taraması, gerek kişisel bilgi ve doğrudan edinilen tecrübelerin bileşkesi yazının araştırma yöntemini oluşturmuştur.
Keywords
Abstract
The first description that comes to mind when it comes to "concerto" in instrumental music is the work which is written specifically to an instrument, is performed in accompanied by the orchestra and is written in the "sonata allegro" form especially after the classical period. Although this form is included in the European-origin musical tradition, it was also used by the new music composers of our country after our Republic revolutions. However, in the music culture of our country in which the tradition of composing a music specific to instrument is extremely weak, especially the number of works in the form of concerto composed for our traditional instruments is very few. In fact, this number was just one until fifteen years ago. In this study, while brief information about the historical development of two instruments was given, concerto form was also described with the stages it underwent since its first appearance in the stage of history until today. Furthermore, the writing, studying and performing processes of "Double Concerto", which was written by Münir Nurettin Beken for 3 and 4-stringed Classical Kemenche and Orchestra in 2017, were described, and ideas were generated on the solutions of the artificial problem that existed between the artists performing two instruments over time. In addition, the issue of how composer Münir Nurettin Beken subjectively used the traditional Ottoman music in the polyphonic composing method was also examined. Both literature review and the composition of direct personal knowledge and experience gained constituted the research method of the article.