ÖLÜMÜN İNŞA EDİCİ/BELİRLEYİCİ GÜCÜ: J. SARAMAGO’NUN “ÖLÜM BİR VARMIŞ BİR YOKMUŞ” ADLI ESERİNDEN HAREKETLE ÖLÜME İLİŞKİN BİR DEĞERLENDİRME
Author:
Abstract
Ölüme ilişkin farkındalık insan adına sarsıcı ve kaygı vericidir. İnsan bu kaygının üstesinden gelebilmek için her hâlükârda hayatta kalabilmenin yollarını aramış, hatta ölümsüzlük arayışına girişmiştir. Bu arayışa rağmen her insan, her ne kadar istemese de ölmek zorunda olduğunu bilir. Ölüm tüm trajikliğine rağmen iyi ve anlamlı bir yaşamın itici gücü olma özelliğine sahiptir. İnsanın ölüm realitesiyle yüzleşmesi hayatı ve varoluşu inşa edebilmesi açısından önemlidir. İnsanları ölümsüz eserler yaratmaya yönlendiren şey ölümlü oldukları gerçeğidir. Ölüm olmasaydı muhtemelen tarih, kültür, yaratıcı etkinlikler de olmayacaktı. Saramago Ölüm Bir Varmış Bir Yokmuş eserini 2005 yılında yayımlamıştır. Eserde ölüm hem başlı başına bir karakter hem de konu olarak ele alınmıştır. Saramago romanın ilk bölümünde ölümün olmadığı bir toplumun içinde bulunduğu sosyo-ekonomik, siyasi, dini, ahlaki vb. sorunları ele alırken ikinci bölümde ölümün olduğu bir dünyada yaşanan sorunları dile getirmiştir. Bu makale J. Saramago Ölüm Bir Varmış Bir Yokmuş adlı eserinden hareketle ölümün toplumsal/kültürel ve bireysel/ varoluşsal açıdan belirleyici/ inşa edici rolünü vurgulamak ve geleneksel dönemden moderne doğru değişen ölüm algısına dikkat çekmek amacındadır.
Keywords
Abstract
The awareness of death is shocking and anxiety-inducing for human beings. In order to overcome this anxiety, human beings have sought ways to survive in any case, even seeking immortality. Despite this quest, every human being knows that he has to die, even if he does not want to. Death, despite all its tragedy, is the driving force of a good and meaningful life. Confronting the reality of death is important in terms of building life and existence. What drives people to create immortal works is the fact that they are mortal. Without death, there would probably be no history, no culture, no creative activity. Saramago published Death at Intervals in 2005. In this work, death is treated both as a character and as a subject. In the first part of the novel, Saramago deals with the socio-economic, political, religious, moral, etc. problems in a society without death, while in the second part he expresses the problems in a world with death.. This article aims to emphasize the determining/constructive role of death in social/cultural and individual/existential terms and to draw attention to the changing perception of death from the traditional period to the modern period, based on J. Saramago's Death at Intervals.